محمد حمیدی مقدم: نسبت به نبود توازن در بودجه سینما گلایه داریم - وبلاگ معمای ویژه

به گزارش وبلاگ معمای ویژه، تهران (پانا) - مدیرعامل مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی و دبیر پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت پنجشنبه 18 آذرماه مهمان برنامه شهر فرنگ با اجرای حمیدرضا مدقق بود.

به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی، محمد حمیدی مقدم مدیرعامل مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی و دبیر پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت 18 آذرماه و هم زمان با اولین روز از آغاز این رویداد به همراه مشخص کریم الدینی مستندساز مهمان برنامه شهر فرنگ با اجرای حمیدرضا مدقق بود و درباره ویژگی های این دوره، سینمای مستند، مسائل و چشم مقدارایش صحبت کرد.

حمیدی مقدم در ابتدای این برنامه درباره ویژگی های پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت گفت: ویژگی سال جاری جشنواره سینماحقیقت توام بودن دومین سال آن با پدیده کرونا و تاثیری که این بیماری بر زندگی ما و همه حوزه های فرهنگ، اقتصاد، اجتماعی و سیاسی گذاشت، است. سال گذشته به دلیل تاثیر ناگهانی این ویروس، جشنواره سینماحقیقت را به طور کامل، به صورت برخط اجرا کردیم که اتفاق بزرگ و خوبی بود، تهدید ویروس کرونا باعث شد که ما رشد و پیشرفتی در توسعه فضای مخاطبی سینمای مستند داشته باشیم. برگزاری برخط جشنواره سینماحقیقت این امکان را برای ما به وجود آورد که زیرساخت های اکران آنلاین مان را قوی کنیم، از سامانه های برخط و وی اودی ها که ورودشان به تازگی آغاز شده بود، استفاده خوبی کنیم و این مرحله را به خوبی پشت سر بگذاریم.

وی ادامه داد: اتفاق مهم تر، زنده بودن جریان سینمای مستند و کل سینمای ما در 2 سال اخیر است؛ سعی نموده ایم که جشنواره سینماحقیقت با همه مرارت های موجود متوقف نگردد. باز هم خوشحالیم که مستندسازها در کنار تمام این سختی ها به کارشان ادامه دادند و دوربین های شان اتفاقات و واقعیت های جامعه امروز را رصد نموده است. سینمای مستند مهم ترین گونه سینماست چراکه دخل و تصرفی در آن نیست، آن چیزی که در تاریخ سینمای مستند می بینیم؛ صراحت، شجاعت و جسارت است که خوشبختانه در جشنواره سال جاری نیز اتفاق افتاده است.

حمیدی مقدم درباره برگزاری برخط و فیزیکی جشنواره سینماحقیقت اظهار کرد: در روزهای اخیر فضای واکسیناسیون عمومی کمی توسعه پیدا نموده و بیماری کم تر شده است پس با تایید شورای سیاستگذاری جشنواره سینماحقیقت ابتکار عملی در این رویداد رخ داد؛ اجرای فیزیکی و نمایش فیلم ها که خوش آیند تمام فیلمسازان بود در روزهای اخیر به جشنواره اضافه شد یعنی ما مفتخریم که علاوه بر برگزاری کامل برخط این رویداد با برگزاری فیزیکی جشنواره، میزبان جامعه مستند ایران باشیم.

مدیرعامل مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی در سرانجام صحبت هایش در این بخش درباره بودجه پانزدهمین دوره از جشنواره سینماحقیقت توضیح داد: باتوجه به زیرساخت هایی که در مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی وجود دارد و بعلاوه ارزان ترین جشنواره ای که شاهد آن خواهیم بود، بودجه جشنواره سینماحقیقت سال جاری در سازمان سینمایی سه میلیارد تومان مشخص شده بود که به دلیل اضافه نمودن بخش فیزیکی به جشنواره و هزینه های اجاره سالن، آماده سازی فنی فیلم ها و پذیرایی حداقلی از اصحاب رسانه کمی بیشتر از این می گردد، پیش بینی ما عدد سه و نیم میلیارد یا سه میلیارد و 700 میلیون تومان برای این دوره از جشنواره است.

مستند اهمیت فوق العاده ای دارد

وی در بخش بعدی صحبت هایش در پاسش به این پرسش که به اعتقاد برخی ها اهمیت سینمای مستند محدود به دوران برگزاری جشنواره سینماحقیقت است، تاکید نمود: شاید معرفی و حوزه فعالیت مستندسازان برای ورود به بازارهای متفاوت کم رنگ است به همین خاطر بیشتر قوت آن در جایی مانند جشنواره سینماحقیقت مشهود می گردد یعنی اهمیت سینمای مستند به شکل مستقل کم نمی گردد و وجود دارد. همانطور که شاهد هستیم بخش مستند در سازمان صداوسیما و مراکز فرهنگی دیگر نسبت به دیگر بخش ها کم هزینه تر، قابل اتکاتر و مهم تر است و برای تبیین مبانی استراتژیک، فکری و اندیشه ای، سهل ترین گونه سینما، مستند است بنابراین جزیی جدایی ناپذیر به شمار میرود.

این مدیر سینمایی اضافه نمود: سینمای مستند در بخش مخاطب دارای کمبودهایی ست، در 2 سال اخیر که به عنوان مدیرعامل مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی مشغول بودم به این مسائل توجه کردیم که باید بیش از پیش و خصوصا بعد از جشنواره سینماحقیقت رگه ارتباطی با مخاطب حفظ گردد، این رگه می تواند به صورت حضور در تلویزیون، اکران آثار در سامانه های برخط، نمایش فیلم ها در محفل ها و گعده هایی که باید سینمای مستند را در آن معرفی کنیم و بعلاوه حضور پیروز در جشنواره های خارجی و کشف بازار، باشد. راستای که ما در مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی پی گرفته ایم، جدا از معرفی فیلم ها در جشنواره های دنیای ست؛ راستا ما معرفی مستندهای کشور در همه حوزه ها برای ارتباط با توده های مخاطب است بنابراین باید روی زیرساخت ها و شرکت های موثر و فعال در حوزه پخش فیلم که با کمبودهایی روبرو هستند، تمرکز کنیم تا توسعه یابند. مستند اهمیت فوق العاده ای دارد و باید بیشتر به آن توجه کنیم.

باید برای مخاطب واقعی کشورهای خارجی محصول فراوری کنیم

دبیر پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت در بخش سوم صحبت هایش درباره حضور فیلمسازن مستند در جشنواره های دنیای اعلام کرد: حضور سینمای مستند در جشنواره های دنیای، شکلی واقعی و ملموس دارد، ما همه قله ها را فتح نموده ایم که بسیار اتفاق خوبی ست اما متاسفانه سندرومی در سینمای مستند، داستانی و کوتاه و حتی در حوزه رسانه وجود دارد که آن هم وارد نشدن به قلب بازارهاست. ما ورود به جشنواره ها را فتح نموده ایم و باید وارد گفتگوی اقتصادی با سینمای دنیا و بازارها شویم، فیلم جایزه های متعددی می گیرد اما خریداران و پخش نماینده های اصلی که اقتصاد سینما را شکل می دهند به سراغ آن نمی فرایند چراکه در نگاه اول فیلم مایوس است و تلخ تمام می گردد پس خریداران اروپایی آن را برای مخاطبان خود نمی پسندند.

حمیدی مقدم اضافه نمود: سینمای کره از این تله بیرون آمد و خود را بر سینمای دنیا تحمیل کرد، سینمای کره از مرحله دریافت جوایز دنیای عبور نموده است چراکه می داند برای فیلمساز فایده ای ندارد اما متاسفانه ما در این مرحله به جای مانده ایم و جشنواره های دنیای شرایط موجود خود برای نمایشی که دارند را بر ما تحمیل می نمایند. علی رغم احترامی که برای کوشش سینماگران در بالا نگهداشتن این پرچم قائل هستم، توجه را به زیرساخت هایی پخش و بازار معطوف می کنم؛ ما باید برای مخاطب های واقعی کشورهای خارجی محصولی را فراوری کنیم که پولی برای آن پرداخت نمایند.

وی درباره دیگر ویژگی های سینمای مستند اعلام کرد: یکی از مسائل ما در کشور این است که تنها فیلم مستند را فراوری می کنیم اما در کشورهای مختلف دنیا، فیلمی که در مرحله پیچینگ به وسیله شرکت پخش و تلویزیون خریداری نگردد به مرحله فراوری نمی رسد یعنی آن ها در مرحله ایده، ساخت اثر و فروش آن را تضمین می نمایند.

این مدیر سینمایی تاکید نمود: یکی از آسیب هایی که در سینمای مستند شاهد هستیم، نبود نظام تهیه نمایندگی در سینمای مستند است، تا نظام تهیه نمایندگی ویژه ای در این حوزه به وجود نیاید، هیچ چیز پیش نمی رود. معمولا در حوزه های بین المللی تهیه نماینده برای ورود به بازارهای خارجی و شرکت های پخش اقدام می نماید که متاسفانه در کشور ما اینگونه نیست؛ یک فیلمساز تنها و بدون یاور در جشنواره ها شرکت می نماید و در این بازار دنیای گم می گردد. فیلم ها در نقشه جشنواره های دنیا، یکی از پازل های رنگ آمیزی برای وقت گذرانی مخاطب در آن چند روز است، آن ها منتظر تماشا کلکسیونی از دنیا امروز هستند، ما در این پازل حضور داریم اما به بخش بازار و اقتصاد ورود نمی کنیم.

بر نبود توازن در بودجه سینما گلایه داریم

حمیدی مقدم در بخش دیگیر از صحبت هایش درباره کمبود بودجه در سینمای مستند توضیح داد: ما مدیران مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی به عنوان متولی سینمای مستند بر نبود توازن در بودجه سینما گلایه داریم. در سال 1400 هستیم، مقدار رشد دستمزدها در سینمای داستانی و حوزه وی اودی را شاهد هستم که بسیار برای سینمای ما و جامعه شریف و پویای سینمای مستند مخرب است. مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی محل سیاست کلان حامکیتی در حوزه 30 یا 40 عنوان اثر است، مجموعه ای از آثار به وسیله سازمان های فرهنگی و هنری دیگر از جمله سازمان صداوسیما، سازمان تبلیغات اسلامی حوزه هنری، خانه مستند انقلاب اسلامی و مجموعه های دیگر که همه در جشنواره سینماحقیقت حضور دارند، ساخته می گردد.

وی درباره دلیل این مساله گفت: غفلتی نسبت به حوزه ساخت در سینمای مستند وجود دارد که در بخش آسیب شناسی، آن را نبود نظام تهیه نمایندگی می دانیم، مستندها عموما به صورت 2 یا سه نفری فراوری می شوند که نادرست است و باید به صورت مجموعه و تیمی شکل گیرد. تهیه نماینده در کشورهای دیگر در حوزه اجرای برآورد با گروهی از نیروی انسانی که باید از آن پروژه منفعت ببرند، وارد قرارداد می گردد، وقتی این مسائل شفاف نباشد، نبود تطابق میان بودجه و عایدی به وجود می آید.

دبیر جشنواره سینماحقیقت درباره بودجه ای که در اختیار مستندسازها قرار می گیرد، عنوان نمود: مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی درحال حاضر بالاترین مقدار برآورد نسبت به یک فیلم مستند را می پردازد که میانگین آن دقیقه ای سه میلیون تومان است یعنی برای یک فیلم 70 دقیقه ای 210 میلیون تومان می پردازیم. حال این سوال پیش می آید؛ زمانی که یک تیزر تبلیغاتی برای پروداکشنی 10 روزه با 150 میلیون تومان فراوری می گردد یا برای ساخت یک دکور در وی اودی ها و تلویزیون یک و نیم میلیارد تومان هزینه می گردد، چگونه می گردد انتظار داشت که یک فیلمساز فاخر برای کاری یک یا 2 ساله با مقدار قیمت پایینی که مشخص می کنیم، کار کند؟

مدیرعامل مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی تاکید نمود: بنابراین باید وجوهی برای تغییر مقدار بودجه در سینمای مستند ایجاد گردد که مرکز توسعه به تنهایی از پس آن برنمی آید و احتیاج به هم فکری گروهی دارد. با حمایتی که محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمد خزایی رییس سازمان سینمایی از جشنواره سینماحقیقت داشتند، افق های پیش روی خوبی را شاهد هستم، امیدواریم که این حمایت شکل گیرد و جریان سینمای مستند پویاتر به پیش رود.

وی درباره راهکار های موجود برای برطرف مسائل بودجه در سینمای مستند عنوان نمود: ما به کارهای فاخر احتیاج داریم اما توان آن را نداریم چراکه مقدار بودجه مشخصی داریم که باید میان تعدادی از فیلمسازان مستند تقسیم گردد. ایده ما در مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی برای آینده این است که مرکز توسعه مانند کمپانی های بزرگ دنیا وارد فراوری صددرصدی آثار نگردد و بخشی از حمایت اقتصادی را انجام دهد یعنی فراوری به صورت مشترک داخلی انجام گردد که باعث ایجاد بودجه بیشتر و موضوعات مختلفی می گردد.

حمیدی مقدم در سرانجام درباره دلیل نبود سوژه های مختلف در سینمای مستند اعلام کرد: ما در ساخت مستندهای علمی و محیط زیست که مد نظر مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی است، ورود نمی کنیم چراکه بسیار گران هستند؛ ساخت فیلمی محیط زیستی بیش از 2 تا سه سال زمان می برد و بودجه ای بالاتر از یک میلیار تومان را می طلبد که تنها به وسیله فراوری مشترک امکان پذیر خواهد بود. بعلاوه با استفاده از فراوری اینگونه مستندها می توانیم پول خارجی را از کشورهای مشترک جذب کنیم. ساخت مستندهای اجتماعی سهل الوصول است اما مستندهای پرتره یا پژوهشی و تاریخی زمان زیادی را از مستندساز می گیرد به همین خاطر مستندسازان به سمت ساخت مستندهای اجتماعی می فرایند، اگر در شاخه های مختلف زیرساخت های بودجه ای را مهیا کنیم، تعادلی موضوعی نیز ایجاد خواهد شد.

پانزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت به دبیری محمد حمیدی مقدم از 18 آذرماه آغاز شده و تا 25 آذرماه ادامه دارد.